Fatiya Adam

Oromo News 10/23/20

Guyyaa kaleessa nama haarawa Covid-19 qabame US keessati 70,000 kunis jia sadihii as ka akkanati hin mulanne ture, akkasumas namni hospitaala galuu gudachu jira. Guyyaa kamsaas akka July 24 asiitii namni bayani kan qabame sadarkaa waliigala afraffaa irra jira, akkaata gabaasa John Hopkins University nama 71,671 dha.

Oromo News 10/22/20

State Iowa guyyaa har’aa dabalataan sababa Covid-19 namni 15 du’uu gabaasan, nama tokko Woodbury County keessa kajiru dabalatee, waliigalatti nama 90 gaheera.

Waliigalatti namni dabalataan har’aa qabame akka state guututi nama 1,400 dha jedhan.

Ogeessi fayyaa akka gabaaseti namni 530 hospitaala Iowa keessati sababa corona virus yaalamu jira, guyyaa harbaa namni hospitaala jira kara 535 guddatee jira.

Mani fayyaa Siouxland akka jedhetti hospitaali lama keessati nama 70 Covid-19 qabaman yaalamu jira.

Oromo News 10/20/20

Namni corona virus qabamu Iowa keessati akkuma guddataa deemu jira. Iowa guyyaan sababa Covid-19 nama due baaye gabaaste jirti. Guyyaa har’aa namni sababa corana virus due 31 yoo tau waliigalatti haarawa kan qabame ammo 1,276 dha. State namni waliigalatti due 1,579 dha. Akka gabaasa website corona virus guyyaa har’aa namni corona virus qabame 646 dha.

Lakkoofsi nama hojii dhabdummaa guutate erga sababa corona virus rakkoon baayen irra gahe booda gad xiqqaachu jalqabe. September keessa 4.7% gad xiqqaate erga jia shan keessati.

Biroon hojattoota Iowa akka jedhetti namni hojii dhabdummaa guutatu August as persanti 6% xiqqaate jira. hoji dhabdooni U.S September keessa 7.9% ture.

  State Nebraska keessati jia May keessa kan ture irraa namni virus kanaan qabamu akka harka 40% guddate yoo tau sababa Kanaan hospitaalonni baaye seeran qaraa jaraati akka deebian himan. Nebraska guyyaa tokko keessati namni haarawa 1000 ol guyyaa tokkoti kan qabame yoo tau kan duemmoo 5 dha.

Governor Ricketts akka jedhetti bilisummaaa namaatif jecha seera kana deebisun akka itti ulfaate hime. Garuu dandeetti hospitaal eegani turuun bareeda.

Iowa keessasti guyyaa tokko namni covid-19 qabame 1,400 dha, nama 90 Woodbury County keessa dabalatee. Manni fayyaa Siouxland namni tokko dabalataan Woodbury County keesatti akka due gabaasan. Isinis dubarti umeiin deemte takka, waliigalati akka dhukkubni jalqabe namni due 82 gaheera.

namni hospitaala galulle akkasuma dabalaa deemu jira sakka kaahametti namni amma hosptaala jiru 482 dha, 64 hospitaala Sioux City keessati kan argamaniidha.

Sababa Covid-19 namni hospitaala galu Iowa keessati guyyaan akkuma dabalaa deemu jira.

Akka biyyati guututi namni hospitaala galee jiru 473 dha, namni 63 kan hospitaala Sioux City keessa jiru dabalatee.

President fi CEO kan UnityOint fayyaa akka jedhetti torbaan lammaa isaati dhukkubsattota baaye akka jiru dubate, akka mana barumsaa baname irraa. Dhukubichi doktoraataf, narsiidhanii fi hojattoota achi keessatif baaye ulfaate jedhan, garuu August qixxee keesa namni lama qofa yaalun iraftii xiqqo argatanii turan.

Seaati 24 keessati Jiraattoni Iowa sababa Covid-19 namni 17 du’uu gabaasan.waliigalatti virus Kanaan kan qabame ammo nama 600 dha.

Hanga dhukubni kun jalqabame namni waliigalatti due 1,485 gaheera kana keesa parsantin 50% long term facilities Iowa keessa kan jiraataniidha. Yeroo ammaati long-term facility keessa namni 58 kan jiruu dha, nama 13 kan Sioux land keessa jiru dabalatee.

Namoota dhukkuba Kanaan qabaman 463 hospitaala kan jiran yoo tau kankeessa namni 69 Sioux City hospitaala lama keessa kan argamaniidha.

Sababa Covid-19 namni 3 dabalataan Woodbury County keessati du’uu gabaasan. Manni fayyaa Sioux land akka gabaaseti namootin duan kunis nama umrii 61-80 jidduu jiranii fi nama umriin deemedha. Woodbury County keessati hanga dhukkubni kun jalqabe irraa namni waliigalatti due 81 gaheera.

Akka gabaasa deparmantii mana fayyaa Iowa tti namni waliigalatti Corona virus Iowa keessati qabame 100,000 ol taree jira. harki qixxee ol fayyee jiras. Guyyaa har’aamo namni haarawa qabame 400 yoo tau waliigalatti namni duemmoo 1,472 gaheera.

Manni fayyaa Sioux land akka gabaasetti sababa Covid-19 namni lama Woodbury County keessati akka due gabaasan waliigalatti namni due 78.

Guyyaa har’a namni 14 dabalataan Iowa keessati kan due yoo tau namni 1,200 kan haarawa qabameedha.

Lakkoofsa nama Kan hospitala Iowa keessa jiranis guyyaa har’aa ol guddatee jira. Akka state guututi dhukubsattoota Covid-19 461 jira, nama 72 Woodbury jiru dabalatee. Kunis sadarkaa kale gabaafame dabalateeti.

Aanan mana barumsa Sioux City namni Covid-19 kan qabame akka xiqqaata jiru gabaasa bira himan.

  Iowa keessati, dhukubsattoota 449 mana fayyaa Sioux land keessati namni 72 hospitaala Sioux City lama keessati yaali argachu jirani. September jidduu keesati nama 31 ture. Manni fayyaa Siouxland Woodbury County keessati namni lama dabalataan du’uu gabaasan waliigalatti namni due 76 gaheera. Namni haarawa qabame ammo 100 oltu jira.

Nebraska keessatis yeoo hundaa dhukubsattoota baaye dabalu jiru, 288 tiin, Ogeesonni gariin kan state keessa jiran dhukuba surge barbaachisu akka hojatan himan. Siren parsantii 30% kan jiru yoo tau 22% ICU keessa jira.  

Governor Iowa Kim Reynolds Iowa keessati namni baaye dhukkubaan akka qabanii fi hospiitala akka galan himte, garuu ogeesonni haala kana toohachuuf gargaasa dabalataa akka hin barbaane gabaaste.

Harba ganama kana hospitaala keessa nama virus Kanaan qabame 444 yaala godhameefi jira, seaati 24 darban kana keessati  namni haarawa qabame 919 yoo tau kan duemmoo 15 dha.

  Se’aati 24 keessati sababa Covid-19 Iowa keessati namni 11 dabalataan du’an. Akka gabaasa Deparmantii ana fayya Iowa tti namni haarawa qabame 500 ol dha. manni fayyaa Sioux land Woodbury County keessati namni lama du’uu gabaasan akkasuman name qabames baayedha. 

Akka dhukkubni jalqabe nama 73 ka da’e yoo ta’u, namni qabame ammo 6,000 ol dha Woodbury County keessati. Namni dua laaman nama dhiira umrii 80 fi dhiira biraa umri 61-80 jiddu jiruudha. Namni qabame parsantii 15% tare jira kunis barumsa kan online deebisuudha.

Aana mana barumsaa Sioux City akka gabaasaniiti barattoota fi barsiisoni Covid-19 qabaman akka xiqqaa jiru himan.

Torbaan darbee nama 32 qabame; torbaan kana nama 26 qabame. Barattoota irra hojattota baayata.

Mana barumsaa Leeds Elementary haala daddafinsaan cufamuun gara online irrati deebie jira. Torbaan darbee class 5 ture.

Aanan schoola guyyaa jum’aa hundaa gabaasa haarawa kangabasanii dha akkasumas waliigalatti mana fayyaa Siouxland waliin malatteesani jiru.

Lakkoofsi nama corona virus qabame Iowa keesati guyyaa darbe keessa 1,000 kan guddate yootau 18 ammoo duaniiru.

State nis nama qabamu dabalaa dhufes namni hospitaala galus akkasumati dabalaa akka dhufe gabaasan. Ammati namni hospitaala jiru nama 390 dha. Nama 63 hospitaala Sioux City keessa kan jiran dabalate. Kunis guyya tokkoti nama 8 dabalatee. Woodbury County keessati namni haarawa due 1 yoo tau waliigalatti namni due 68 dha akkasumas guyyaa har’aa nama haarawa 41 akka qabame gabaasaniiru. Woodbury County guyaa 14 keessati parsantii 15% geeterti.

Governor Iowa Kim Reynolds namoota Covid-19 qabaman kophaa baafamanii taurrati seera haarawa akka baste beeksifte.

Akka gabaasa oduu har’a ganamaati, Reynolds akka jetteti amma irraa jalqabe, namni nama dhukkuba Kanaan qabame walitti dhufeenya kan qabu yoo haguugi fuula seeran ufattan guyyaa 14 kan adda baafamu taau akka hin jirre himte. Reynolds akka jetteti aanandhan mana barumsaa seera qophaa baafamani taa’an kanarraa akka aari qaban himte.

Jiraattoni Iowa sababa Covid-19 kan hospitaala jiran jia afran dabre kana caala guyyaa wiyxata akka baaye oldabalee jira akkasumas namni lama dabalataan kandue yoo tau namni 600 oltau akka haarawa qabaman himame.

Namni 350 hospitaala kan jiraniidha, nama 57 kan Woodbury jiru dabalatee akka gabaasa mana fayyaa Siouxland tti.kunis guyyaa tokkoti namni 5 dabaluudha.

  Namni dabalataa Woodbury County keeesati sababa covid-19 kan due yoo tau waliigalatti namni due 63 gaheera.

Akka state waliigalaati, akkaata gabaasa waliigala mana fayyaa Iowa tti namni 19 dabalataan du’uu gabaasan.

Woodbury County keessatti namni haarawa qabame 30 dha, akka state guututi seaati 24 keessati namni qabame nama 500 ol dha.

Kuni Kanaan osoo jiru , Dakota County keessati 5 haarawa akka qabame  gabaafame. Waliigalatti Dakota County keessati namni due 43 gaheera.

Deparmantiin mana fayyaa Iowa namni haarawa Covid-19 qabame 600 ol yoo ta’u namni sababa dhukubaa Kanaan haarawa du’emmoo 1 dha.

Waliigalatti akka dhukubni kun jalqabe irraa Iowa keesaatti namni walii gale qabame 80,600 yoo tau kan duemmoo 1,267 dha.

Woodbury County keessati erga guyyaa 14 kan qabaman laalamani booda namni waliigalatti qabame percanti 15% akka gahe gabaafame.

Iowa Governor Kim Reynolds mana Dhugaati fi mana nyaata erga sababa Covid-19 cufamee booda akka guyyaa boruu Counties jaha keessa afur kesatti akka irra deebiami banamu himte.

Mannen dhugaati Polk, Linn, Black Hawk fi Dallas Counties guyyaa borii se’aati 5:00 pm kan banamu ta’a. Mannen dhugaati counties Story fi Johnson keesa, manneen university Iowa keesafi university of Iowa ammaaf akkuma cufame jira.

Iowa keessati namni dabalataa sadihii sababa Covid-19 akka du’an gabaafame, nama tokko kan Woodbury County keessati du’e dabalatee, namni waliigalati du’e Woodbury keesati du’e 59 gaheera. County keessati namni dabalataan 32 yoo tau akka state guututi se’ati 24 kessati namni qabame 400 dha. Akka dhukubni jalqabame namni waliigalati due 1,222 yoo tau waliigalatti namni qabame ammo 73,000 dha.

Namichi Sioux City hidhaan degree tookoffaa inni murtaahe fi seela jaladuuma qabaa eda galagala eega Sioux City keessati nama waraane booda.

Tokko kan waraaname nama dhiira umrii 37 yoo tau kan biraamo dubraa umrii 43 tti. lachuu MercyOne jiruu namichia kan dhiira kan due yoo tai intalii tan dubartii yaalamu jirti.

Namichii shakammaan eega nama waarane seaati tokkoof walakkaa booda karaa 21st fi Nebraska naanawa sanirra kan sochauu argamee jira.

Guyyaa lama booda eega barattooni barumsa guututi deebi’ani manni barumsa Sioux City tokko barumsa online manaati deebise jira.

Manni barumsaa Nodland kutaa lamaffaa emergensiidhan kara online dhaan barachuti deebisanii jiru.

Sababni isaas barattooni baaye kutaa keessa Covid-19 qabamani jirani akkasumas malattoo isaa mullisani.

Karoori isaanis barattooni guyyaa harbaa September 23rd kara mana barumsaati kan deebian ta’a.

Deparmantriin mana fayyaa Iowa sababa Covid-19 jiraatonni Iowa namni darzanaa oliin lakahamaan du’uu himan. Iowa keessatti se’aati 24 keessati nama 500 haarawni oltu Covid-19 qabame.

Magaala Cedar Falls haguugi fuula akka godhatan murteesan, kunis magaala biraa Iowa kan dhukubni itti baayate tarkaanfi jarrri fudhatan kan dabalameedha. seera dirqama gochuun hagas maraa hin jiruu kan itti xiyyeefannu baayen barumsa irrati, haawasa garii keessa seeri gad dhiifame jira, ummani seeran warra hin godhaneef haguugi fuula akka godhatan himame.

Babalinni Corona Virus Iowa keessati akkuma itti fufe jira, data akka mullisutti namni hospitaala galanii fi kan laalamu jiran guyyaa ayyaan dafqaan bultoota ykn Labor Day akka baaye olgudatte jiru himan.

Department mana fayyaa Iowa akka gabaaseti guyyaa kibxata namni qabame 345 dha, guyyaa dafqaan bultoota qorannoo godhame keessati lakkoofsa xiqqaadha.

Nama 6 dabalataan kan du’e yoo ta’u waliigalatti namni due 1,173 gaheera.

Hawaasni mana barumsa Sioux City barattoota fi hojattooni mana barumsa Covid-19 qabamuu gabaasan.

Barattoota 5 fi hojattooni 7 torbaan kana keessa akka qabaman himan.

Manni fayyaa Sioux land akkaata faana deemani qoratanitti fi namni namaan walqunname yoo virus qabatee akka aada uf baasani taa’an himame jira.

Itti gaafatamaan mana barumsaa akka jedhetti mana barumsaa kam keessati akka namni qabamee hin humnu jedhee jira.

Torbaan tarte irraa jalqabe South Dakota haala soodicha keessa jirti akk biyyaati sababa Covid-19.

Guyyaa torbaa darbe keessati nama qabame 2,152 state gabaaste jirti, kunis nama 100,000 keessa 243 kan qaamuudha. Akka biyyaati harka 100 keessa harka irra gudaadha, akka gabaasa New York Times.

Kutaa Iowa keessati guyyaa har’aa namni haarawa corona virus qabame 600 yoo tau namni haarawa due immoo nama 9 dha.

Iowa governor Kim Reynolds guyyaa harba wayta qaazexaadhaf kennit akka dhukkubni Covid-19 baaye babalachaa jiru himte.

Akka CDC torbaan tarte gabaaseti, Akka biyyaati Iowa nama haaarawa qabamu akka baaye guddate fi nama qabamuun harka 5th akka jirtu gabaasan.

Reynolds akka jetteti namni baayinan amma qabamu jiruu ijoole dargaggoota kan college Iowa keessa fi Ames keessa jiraniti.

Bulchitoonni haguugi fuula ufachuu dabalatee akka warrri CDC himaniiti homaa yaamichaafi gorsa dabalataa akka hin kennin himan.

Deparmanti mana fayyaa Iowa akka mulisuti namni haarawa Covid-19 qabamee se’ati 24 keesati nama 700 yoo ta’u kan duemmo nama 9 dha. March as jalqabame Iowa keessati waliigalatti namni qabame 65,000 gaheera. Waliigalati namni duemmoo 1,122 yo tau kunis baayinan kan dhufee long-term facility irraa kan dhufeedha.

Iowa keessati corona virus namni qabamu baaye guddataa deemu akkasumas babalinni isaas baaye dabalu jira. Daatan Iowa deparmantiin mana fayyaa akka mullisuti namni haarawa qabame 611 yoo ta’u dabalataan kan du’e lama, akkaa gabaasa wiyxataati, waliiglatti namni du’e 1,112 dha.

Barattooni K-12 mana barumsaa golatti deebianiiru, Aanaa dhan muraasa keessati virus baaye babalachu jira. Counties 12 keessati namni qabame 15% yookin sanii oltaree jira. Kunis Governor Kim Reynolds yoo hanga kana kan guddatu ta’e akka barumsi gutumaan guttutii online deebi’u jettee turte.